Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που υλοποιούνται στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης (Ε.Σ.ΔΙ.Μ.) που συνοδεύουν το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με στόχο να δοθεί η δυνατότητα στις περιοχές αυτές να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές, εργασιακές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μετάβασης προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και να επιτύχουν ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη.

Δικαιούχοι του παρόντος καθεστώτος είναι:

α. οι Πολύ Μικρές, Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις,

β. οι Μεγάλες Επιχειρήσεις για παραγωγικές επενδύσεις, μόνο εφόσον οι επενδύσεις αυτές είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των Ε.Σ.Δ.Ι.Μ., υπό τον όρο ότι συμβάλλουν στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το έτος 2050 και στην επίτευξη συναφών περιβαλλοντικών στόχων, είναι απαραίτητες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στο προσδιορισθέν έδαφος και δεν οδηγούν σε μετεγκατάσταση.

1. Στο καθεστώς υπάγονται επενδυτικά σχέδια τα οποία υλοποιούνται στις περιοχές των Ε.Σ.ΔΙ.Μ. και εντάσσονται στις ακόλουθες δραστηριότητες για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης:

α) παραγωγικές επενδύσεις σε ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των νεοφυών επιχειρήσεων, που οδηγούν σε οικονομική διαφοροποίηση, εκσυγχρονισμό και μετατροπή·

β) επενδύσεις στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων που οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας·

γ) επενδύσεις σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και επενδύσεις προώθησης της μεταφοράς προηγμένων τεχνολογιών·

δ) επενδύσεις στην ανάπτυξη τεχνολογίας, καθώς και σε συστήματα και υποδομές για οικονομικά προσιτή καθαρή ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, και επενδύσεις που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

ε) επενδύσεις στην ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων αειφορίας που καθορίζονται σε αυτήν και στην ενεργειακή απόδοση·

στ) επενδύσεις στην ψηφιακή καινοτομία και την ψηφιακή συνδεσιμότητα·

ζ) επενδύσεις στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, μεταξύ άλλων μέσω της πρόληψης και της μείωσης αποβλήτων, μέσω της αποδοτικής χρήσης των πόρων, της επαναχρησιμοποίησης, της επισκευής και της ανακύκλωσης

2. Τα επενδυτικά σχέδια δύναται να έχουν ολοκληρωμένο χαρακτήρα αρχικής επένδυσης ως εξής:

α. Δημιουργία νέας μονάδας.

β. Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας.

γ. Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί ποτέ ή υπηρεσίες που δεν έχουν παρασχεθεί από αυτήν με τον όρο ότι οι ενισχυόμενες δαπάνες υπερβαίνουν κατά διακόσια τοις εκατό (200%) τουλάχιστον τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως η αξία αυτή έχει καταγραφεί στο φορολογικό έτος που προηγείται της αίτησης υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου.

δ. Θεμελιώδης αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας. Επί μεγάλων επιχειρήσεων, απαιτείται επίσης οι ενισχυόμενες επενδυτικές δαπάνες να υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού, οι οποίες συνδέονται με τη δραστηριότητα που πρόκειται να εκσυγχρονιστεί και έγιναν κατά τα τρία (3) προηγούμενα φορολογικά έτη. Αν δεν αποτυπώνονται σαφώς οι συνδεόμενες με τη δραστηριότητα αποσβέσεις, θεωρείται ότι δεν πληρούται η ως άνω προϋπόθεση.

Επίσης δύναται να περιλαμβάνουν πρόσθετες δαπάνες.

3. Στο παρόν καθεστώς δύναται να υπάγονται και επενδυτικά σχέδια που δεν πληρούν την προϋπόθεση του ολοκληρωμένου χαρακτήρα αρχικής επένδυσης, εφόσον αυτά περιλαμβάνουν δαπάνες, οι οποίες εντάσσονται στις κατηγορίες έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, προστασίας του περιβάλλοντος (ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, Α.Π.Ε), επαγγελματικής κατάρτισης, συμβουλευτικών δαπανών, δαπάνες ενισχύσεων ΜμΕ, δαπάνες εκκίνησης για υπό ίδρυση μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

1. Οι επιλέξιμες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων για τις οποίες χορηγούνται περιφερειακές ενισχύσεις, με την επιφύλαξη ειδικότερων όρων και προϋποθέσεων που προβλέπονται στον Νόμο, είναι οι κατωτέρω:

α. Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού και συγκεκριμένα δαπάνες για:

αα. Την κατασκευή, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς και ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων, και για κατασκευές για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία και στα εμποδιζόμενα άτομα, καθώς και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

αβ. Την αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός επιχειρηματικής εγκατάστασης, υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς:

i. η επιχειρηματική εγκατάσταση έχει κλείσει,

ii. η αγορά πραγματοποιείται από τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, ο οποίος δεν σχετίζεται με τον πωλητή της επιχειρηματικής εγκατάστασης της η αγορά πραγματοποιείται από τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, ο οποίος δεν σχετίζεται με τον πωλητή της επιχειρηματικής εγκατάστασης της περ. i εκτός εάν πρόκειται για μικρή επιχείρηση, η οποία αποκτάται από υπάλληλο του αρχικού ιδιοκτήτη

i εκτός εάν πρόκειται για μικρή επιχείρηση, η οποία αποκτάται από υπάλληλο του αρχικού ιδιοκτήτη

iii. η σχετική συναλλαγή πραγματοποιείται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. Από τις εν λόγω επιλέξιμες δαπάνες αφαιρείται το κόστος στοιχείων του ενεργητικού, τα οποία έχουν στο παρελθόν επιχορηγηθεί ή επιδοτηθεί μέσω αναπτυξιακών νόμων ή άλλων καθεστώτων ενισχύσεων πριν από την αγορά τους,

αγ. Την αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών  μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.

αδ. Τα μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, του οποίου αποκτάται η χρήση, υπό την προϋπόθεση ότι στη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) προβλέπεται ότι ο εξοπλισμός περιέρχεται στην κυριότητα του μισθωτή, κατά τη λήξη της σύμβασης.

αε. Τον εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων που δεν αφορούν σε κτίρια, και μηχανολογικών
εγκαταστάσεων,

β. Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού και συγκεκριμένα δαπάνες για:

βα. Τη μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων,

ββ. συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης.

Οι δαπάνες των υποπερ. βα και ββ ανωτέρω, πρέπει να πληρούν σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:

i. να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην επιχειρηματική εγκατάσταση που λαμβάνει την ενίσχυση και να παραμένουν συνδεδεμένες με το έργο, για το οποίο χορηγείται η ενίσχυση, για 5 τουλάχιστον έτη από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης ή για 3 τουλάχιστον έτη στην περίπτωση των ΜΜΕ,

ii. να περιλαμβάνονται στα αποσβεστέα στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης,

iii. να αγοράζονται σύμφωνα με τους όρους της αγοράς, από τρίτους που δεν έχουν σχέση με τον αγοραστή.

Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι ενισχυόμενες δαπάνες για άυλα στοιχεία ενεργητικού, δεν μπορούν να υπερβούν το 30% του συνόλου των ενισχυόμενων δαπανών περιφερειακών ενισχύσεων, ενώ για τις ΜΜΕ το ανώτατο ποσοστό διαμορφώνεται στο 50%.

γ. Το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πραγματοποίησης του επενδυτικού σχεδίου, υπολογίζεται για 2 έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης. Το ως άνω μισθολογικό κόστος, αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη μόνο αυτοτελώς και όχι σε συνδυασμό με τις άλλες μορφές ενισχύσεων.ΔΤ

2. Επιπλέον και συμπληρωματικά προς τις περιφερειακές ενισχύσεις, τα υπαγόμενα στο παρόν καθεστώς επιχειρηματικά σχέδια δύναται να ενισχυθούν και για τις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών εκτός περιφερειακών ενισχύσεων.

α. τις δαπάνες για συμβουλευτικές υπηρεσίες

β. τις δαπάνες για μέτρα ενεργειακής απόδοσης

γ. τις δαπάνες για τη συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από Α.Π.Ε.

δ. τις δαπάνες για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές

ε. τις δαπάνες για εγκατάσταση αποδοτικών συστημάτων τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης

στ. τις δαπάνες για αποκατάσταση μολυσμένων χώρων

ζ. τις δαπάνες για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων

η. τις δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση

θ. τις δαπάνες για συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις

ι. τις δαπάνες για πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και εργαζομένων με αναπηρία της παρ. 15

• • Για επενδυτικά σχέδια μέχρι 50.000.000€ και για τις δαπάνες περιφερειακού χαρακτήρα, το ύψος ενίσχυσης ορίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων, που έχει ισχύ για το διάστημα 2022 – 2027:

    Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων για την περίοδο 2022-2027
    ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ	ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
    	ΜΕΓΑΛΗ	ΜΕΣΑΙΑ	ΜΙΚΡΗ
    Βόρειο Αιγαίο	60%	70%	75%
    Ανατολική Μακεδονία – Θράκη	50%	60%	70%
    Κεντρική Μακεδονία	50%	60%	70%
    Δυτική Μακεδονία	50%	60%	70%
    Ήπειρος	50%	60%	70%
    Δυτική Ελλάδα	50%	60%	70%
    Θεσσαλία	50%	60%	70%
    Κρήτη	50%	60%	70%
    Πελοπόννησος	40%	50%	60%
    Ιόνια Νησιά	40%	50%	60%
    Στερεά Ελλάδα	40%	50%	60%
    Νότιο Αιγαίο	40%	50%	60%
    Αττική (Ανατολική Αττική, Δυτική Αττική, Πειραιάς/Νήσοι)	25%	35%	45%
    Αττική (Δυτικός Τομέας Αθηνών)	15%	25%	35%

    1. Τα επενδυτικά σχέδια, ενισχύονται με τα κίνητρα της επιχορήγησης, της φορολογικής απαλλαγής, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, όπως αυτά ορίζονται.

    Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, η ενίσχυση περιλαμβάνει όλα τα ανωτέρω κίνητρα, πλην της επιχορήγησης.

    2. Τα ποσοστά ενισχύσεων για τις επιλέξιμες δαπάνες των αρχικών επενδύσεων, χορηγούνται με βάση τα ανώτατα όρια εντάσεων του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ως εξής:

    α. Για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, τα ποσοστά ενισχύσεων για όλα τα είδη κινήτρων, πλην της επιχορήγησης, χορηγούνται στο ανώτατο ποσοστό του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Το κίνητρο της επιχορήγησης, χορηγείται στο 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3 κατωτέρω, το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο 100% του ανώτατου ορίου.

    β. Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις τα κίνητρα της παρ. 1 ανωτέρω, χορηγούνται στο 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3 κατωτέρω, τα ανωτέρω κίνητρα χορηγούνται στο 100% του ανώτατου ορίου.

    3. Αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων σύμφωνα με την παρ. 2 ανωτέρω, χορηγούνται για τα επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στις ακόλουθες περιοχές:

    α. Ορεινές περιοχές, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτός των δημοτικών ενοτήτων που συνιστούν μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας,

    β. Που βρίσκονται σε απόσταση έως 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα,

    γ. Νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων.

    δ. Που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, σύμφωνα με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής.

    ε. σε Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (Β.Ε.ΠΕ.), Επιχειρηματικά Πάρκα (Ε.Π.), εξαιρουμένων των Επιχειρηματικών Πάρκων Ενδιάμεσου Βαθμού Οργάνωσης (Ε.Π.Ε.Β.Ο.), Τεχνολογικά Πάρκα και Θύλακες Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων (Θ.Υ.Κ.Τ.) και σε Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (Ο.Υ.Μ.Ε.Δ.) και δεν αφορούν σε εκσυγχρονισμό ή επέκταση υφιστάμενων δομών της ενισχυόμενης επιχείρησης.

    στ. Αφορούν σε επαναλειτουργία βιομηχανικών μονάδων, που έχουν παύσει τη λειτουργία τους. Η αξία του πάγιου εξοπλισμού της βιομηχανικής μονάδας, η οποία πρόκειται να επαναλειτουργήσει, πρέπει να καλύπτει ποσοστό 50% τουλάχιστον του ενισχυόμενου κόστους του επενδυτικού σχεδίου.

    ζ. Σε κτίρια χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα (τα ανωτέρω κίνητρα χορηγούνται στο 90% του ανώτατου ορίου).

    Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο, δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό των 3.000.000€, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο νόμο. Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα ενισχύσεις, δεν μπορούν να υπερβούν σωρευτικά τα 20.000.000€ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 30.000.000€ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων. Τα εν λόγω ανώτατα όρια, προσαυξάνονται κατά 50% στις περιπτώσεις που η ενίσχυση δίδεται με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής.

• • 1. Τα επενδυτικά σχέδια, ενισχύονται με τα κίνητρα

  α) Επιχορήγησης

  β) Φορολογικής απαλλαγής

  γ) Επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) 

  δ) Επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, όπως αυτά ορίζονται.

  Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, η ενίσχυση περιλαμβάνει όλα τα ανωτέρω κίνητρα, πλην της επιχορήγησης.

  2. Τα ποσοστά ενισχύσεων για τις επιλέξιμες δαπάνες των αρχικών επενδύσεων, χορηγούνται με βάση τα ανώτατα όρια εντάσεων του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων ως εξής:

  α. Για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, τα ποσοστά ενισχύσεων για όλα τα είδη κινήτρων, πλην της επιχορήγησης, χορηγούνται στο ανώτατο ποσοστό του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Το κίνητρο της επιχορήγησης, χορηγείται στο 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3 κατωτέρω, το κίνητρο της επιχορήγησης χορηγείται στο 100% του ανώτατου ορίου.

  β. Για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις τα κίνητρα της παρ. 1 ανωτέρω, χορηγούνται στο 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων. Ειδικά για τα επενδυτικά σχέδια της παρ. 3 κατωτέρω, τα ανωτέρω κίνητρα χορηγούνται στο 100% του ανώτατου ορίου.

  Κατηγορία επιχείρησης	Φορολογικές Απαλλαγές	Επιχορήγηση	Leasing
  Μικρή	100%  ΧΠΕ	100% ΧΠΕ	100%  ΧΠΕ
  Μεσαία	100% ΧΠΕ		100% ΧΠΕ
  Μεγάλη	100%  ΧΠΕ		100%  ΧΠΕ

  3. Στην απόφαση προκήρυξης του καθεστώτος σύμφωνα με το άρθρο 30 δύναται να καθορίζεται και το είδος ή η ένταση ή το ποσό των ενισχύσεων, ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων, το είδος των επενδυτικών σχεδίων, τις επιλέξιμες δαπάνες και την ειδικότερη περιοχή υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων εντός των περιοχών που καλύπτουν τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (Ε.Σ.Δ.Ι.Μ.).

• 4. Οι φορείς των υπαγόμενων στο παρόν καθεστώς επενδυτικών σχεδίων έχουν δικαίωμα να κάνουν χρήση της διαδικασίας ταχείας αδειοδότησης μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 9 του ν. 4864/2021 (Α΄ 237) για την προσέλκυση των στρατηγικών επενδύσεων, χωρίς τις προβλεπόμενες στον νόμο αυτό διαδικασίες υπαγωγής.

1. Οι αιτήσεις υπαγωγής υποβάλλονται στη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

2. Η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται με τη μέθοδο της άμεσης αξιολόγησης.

Αναμένεται.